ประโยชน์ ถั่วพร้า พร้อมวิธีปลูก ให้ได้ผลดี!
ถั่วพร้า ประโยชน์ มีอะไรบ้าง ทำไมเกษตรกร ชาวไร่ชาวนา ถึงนิยมปลูกกันมากในปัจจุบัน SGE มีคำตอบ
พร้อมวิธีปลูก เพื่อทำเป็นปุ๋ยพืชสด และ ปรับปรุงคุณภาพดิน ให้อุดมสมบูรณ์ ใครอยากรู้ว่า พืชชนิดนี้ มีดีอย่างไร ตามมาดูกันเลย
ทำความรู้จัก ถั่วพร้า
ถั่วพร้า เป็นพืชตระกูลถั่ว ในทางวิทยาศาสตร์ จัดอยู่ในสกุล (Genus) Canavalia เติบโตได้ดีในเขตร้อนชื้นสามารถขึ้นได้ดีในสภาพดินเหนียวและดินกรด ลักษณะโดยทั่วไป เป็นทรงไม้พุ่ม สูง 60 – 120 เซนติเมตร ส่วนใบมีความมนกลมคล้ายไข่ อยู่ 3 ใบรวมกัน ดอก ออกดอกเป็นช่อ มีสีชมพูอมม่วง ฝัก มีรูปร่างคล้ายดาบ ห้อยยาวลงมา ฝักอ่อนจะมีสีเขียว ถ้าสุกจะมีสีเหลืองคล้ายฟางข้าว ในประเทศไทย รู้จักกันอยู่ 2 ชนิดคือ ถั่วพร้าเมล็ดยาว และ ถั่วพร้าเมล็ดแดง
ถั่วพร้า ประโยชน์
1. ปลูกเพื่อไถกลบ เป็นปุ๋ยพืชสด
เนื่องจากสามารถเสริมอินทรียวัตถุในดิน เทียบเท่ากับการใส่ปุ๋ยอินทรีย์จำนวนมากได้ ทำให้คนนิยมปลูก ถั่วพร้า เพื่อไถกลบ เป็นปุ๋ยพืชสด พลิกฟื้นดินให้กลับมามีความอุดมสมบูรณ์ โดยเฉพาะดินในไร่น่า หรือ ไร่สวน สามารถปลูกเป็นพืชหมุนเวียนสลับกับพืชหลัก หรือ ปลูกแซมไปกับพืชหลักก็ได้
2. ทำเป็นเมล็ดพันธุ์พืชปุ๋ยสดขาย
นอกจากปลูกเพื่อไถกลบ ช่วยบำรุงดินให้อุดมสมบูรณ์ ในไร่นาของตนเองได้แล้ว ยังสามารถเก็บเกี่ยวเมล็ด นำมาฝัดเอาเมล็ด บรรจุใส่กระสอบ เพื่อทำเป็นเมล็ดพันธุ์พืชปุ๋ยสด ขายได้อีกด้วย
3. ปรับปรุงคุณภาพดินในนาข้าว
การปลูกถั่วพร้า ช่วยปรับปรุงคุณภาพดินในนาข้าว เพราะเป็นพืชที่มีธาตุในโตรเจนสูง สามารถเพิ่มธาตุไนโตรเจนในดิน ปรับสภาพดินให้มีความอุดมสมบูรณ์ ปลูกข้าวได้ผลผลิตดีขึ้น
4. ลดการใช้ปุ๋ยเคมี
เพราะมีธาตุไนโตรเจนสูง เทียบเท่ากับการให้ปุ๋ยเคมีเชิงเดี่ยว โดยเฉพาะปุ๋ยยูเรีย ซึ่งเป็นปุ๋ยที่ให้ธาตุไนโตรเจนได้ถึง 30 – 39 กิโลกรัมต่อไร่ ทำให้การปลูกถั่วพร้า ช่วยลดการใช้ปุ๋ยเคมีได้ ลดต้นทุนในการทำการเกษตร
5. ปลูกเป็นพืชคลุมดิน
ด้วยระบบรากลึก แข็งแรง ทำให้นิยมปลูก ถั่วพร้า เพื่อเป็นพืชคลุมดินด้วย ช่วยยึดหน้าดินให้แน่น ป้องกันการชะล้างพังทลายของหน้าดิน และ ดินสไลด์ได้ดี เหมาะสำหรับปลูกบนเนินดินที่มีความลาดชันสูง พื้นที่สโลป หรือ ตามขอบบ่อ ขอบสระ ต่าง ๆ แต่ก็มีข้อจำกัดเล็กน้อย คือ ปลูกคลุมดินได้ค่อนข้างสั้น อายุไม่เกิน 6 เดือน
วิธีปลูกถั่วพร้า เพื่อปรับปรุงคุณภาพดิน
ใครอยากปลูก ถั่วพร้า สามารถปลูกได้เลย เพราะเป็นพืชที่ปลูกได้ทุกภาคของประเทศไทย อีกทั้งยังเป็นพืชที่ขึ้นง่าย โตไว ทนต่อสภาพดินต่าง ๆ ได้ดี ไม่ว่าจะเป็นดินที่ขาดธาตุอาหาร ดินกรด ดินเค็ม
ช่วงเวลาที่ควรปลูก
ปลูกได้ 2 ช่วง ช่วงที่ 1 เดือนมิถุนายน – กรกฎาคม ช่วงที่ 2 เดือนตุลาคม – พฤศจิกายน
การเตรียมดิน
ไถเตรียมดิน โดยใช้รถไถ หรือ ไถลาก ก็ได้ เพื่อกำจัดวัชพืช และ แมลงต่าง ๆ หลังจากนั้น ไถพรวนดินอีก 1 ครั้ง
การปลูกถั่วพร้า
- ปลูกแบบหว่าน: หากใครขี้เกียจ สามารถหว่านเมล็ดปลูกได้เลย โดยนำเอาเมล็ดพันธุ์ที่เตรียมไว้ หว่านลงไปในแปลงให้ทั่ว ในอัตรา 8 – 10 กิโลกรัมต่อไร่ แล้วพรวนดินกลบเมล็ด
- ปลูกแบบโรยเป็นแถว: เหมาะสำหรับคนที่อยากปลูกต้นถั่วพร้า ให้ขึ้นเป็นแถวอย่างมีระเบียบ ใช้เมล็ดโรยลงในแถว ซึ่งมีระยะระหว่างแถว 75 – 100 เซนติเมตร เมื่อโรยเมล็ดลงในแถวแล้ว กลบเมล็ดด้วยดินบาง ๆ ในอัตรา 5 – 8 กิโลกรัมต่อไร่
- ปลูกแบบหยอดเป็นหลุม: เหมาะสำหรับคนที่มีปริมาณเมล็ดพันธุ์จำกัด ทำได้โดยการขุดหลุดเล็ก ๆ ลึกประมาณ 5 – 7.5 เซนติเมตร มีในระยะระหว่างแถวของหลุมประมาณ 75 – 90 เซนติเมตร และ ระยะระหว่างหลุมในแถวเดียวกันประมาณ 45 – 60 เซนติเมตร หยอดเมล็ด 2 – 3 เมล็ดต่อหลุม แล้วกลบเมล็ดด้วยดินบาง ๆ ในอัตรา 3 – 5 กิโลกรัมต่อไร่
การไถกลบ (กรณีปลูกเพื่อปรับปรุงคุณภาพดิน)
เมื่อถั่วพร้าอายุได้ประมาณ 2 เดือน ให้ทำการไถกลบ ในช่วงที่ถั่วพร้าออกดอก เพื่อรักษาความชื้นและลดการสูญเสียธาตุไนโตรเจน หลังไถกลบเสร็จแล้ว ให้ทิ้งไว้ 10-14 วัน ปล่อยให้ถั่วพร้าย่อยสลายเข้าไปในดิน เสร็จแล้ว จึงปลูก หรือ ปักดำข้าว ตามปกติได้
การเก็บเกี่ยว (กรณีปลูกเพื่อเป็นปุ๋ยพืชสด)
- เก็บฝักอ่อนกินเป็นอาหาร : ให้เก็บเกี่ยวหลังจากเพาะปลูก 3 – 4 เดือน
- เก็บฝักแก่เป็นเมล็ดพันธุ์พืชปุ๋ยสด : ให้เริ่มเก็บเกี่ยว หลังจากปลูกได้ 150 – 170 วัน โดยวิธีเก็บ ให้เก็บเกี่ยวเมื่อฝักถั่วแห้งและสุกแก่เต็มที่ จนเปลี่ยนเป็นสีเหลืองคล้ายฟางข้าว พอเก็บมาเสร็จแล้ว ให้นำไปตากแดดให้แห้ง 3 – 4 วัน จากนั้น ทำการนวด ฝัด หรือ เหยียบ เพื่อเอาเมล็ดออก เสร็จแล้ว จึงบรรจุใส่กระสอบ สำหรับเตรียมขาย เป็นเมล็ดพันธุ์พืชปุ๋ยสด ต่อไป
เคล็ดลับการดูแลรักษา
การใส่ปุ๋ย
ใส่ปุ๋ยเคมี สูตร 15-15-15 หรือ 12-24-12 อัตรา 20 กิโลกรัม/ไร่ ต่อ 1 ครั้ง โดยครั้งแรก ให้ใส่หลังจากปลูกได้ 30 วัน ครั้งที่ 2 เมื่อปลูกได้ 60 – 65 วัน โดยวิธีใส่ ให้ใส่ห่างจากโคนต้นพอประมาณ หรือ ห่างจากต้นถั่วพร้าอย่างน้อย 1 คืบ
การกำจัดวัชพืช
หลังจากปลูกถั่วพร้าได้ 1 เดือน ให้เริ่มกำจัดวัชพืช โดยหากปลูกแบบหยอดหลุม ให้เหลือต้นถั่วพร้า 1 – 2 ต้นต่อหลุม
พืชอย่าง ถั่วพร้า ถือว่ามีประโยชน์มาก ๆ นอกจากปลูกเพื่อเก็บเมล็ดพันธุ์พืช ทำเป็นปุ๋ยพืชสดได้แล้ว ยังสามารถปรับปรุงคุณภาพดินในนาข้าว ให้กลับมาอุดมสมบูรณ์ ลดการใช้ปุ๋ยเคมี ตลอดจนปลูกเป็นพืชคลุมดินได้อีกด้วย หากใครเป็นเกษตรกร ชาวไร่ ชาวนา ชาวสวน แล้วอยากบำรุงดินให้มีธาตุอาหารอุดมสมบูรณ์ เหมาะสำหรับการปลูกข้าว ปลูกผัก ปลูกผลไม้ต่าง ๆ แล้วละก็ ลองปลูกถั่วพร้าตามวิธีที่นำมาฝากกันได้ รับรองว่าปลูกได้ง่าย ๆ ไม่ยากแน่นอน
