“ถั่วฝักยาว” ประโยชน์ โทษที่ต้องรู้ก่อนกิน พร้อมเมนูถั่วฝักยาวยอดฮิต

ถั่วฝักยาว (Yard Long Bean) หนึ่งในผักยอดฮิตของคนไทย นิยมนำมาทำอาหารและเป็นผักเคียงในเกือบทุกเมนู  ผักชนิดนี้มีประโยชน์อย่างไร มีข้อควรระวังหรือไม่ และมีอะไรน่าสนใจอีกบ้าง ตามไปหาคำตอบกัน!

ถั่วฝักยาว มีประโยชน์ต่อร่างกายหลายอย่าง ดังนี้

• บำรุงกระดูกและฟัน ถั่วฝักยาวมีแคลเซียมและวิตามินซีสูง ช่วยบำรุงกระดูกและฟันให้แข็งแรง ป้องกันโรคกระดูกพรุน เสริมความแน่นให้มวลกระดูก

• ป้องกันโรคโลหิตจาง ถั่วฝักยาวมีธาตุเหล็กสูง ส่วนประกอบสำคัญในฮีโมโกลบิน (Hemoglobin) จึงช่วยบำรุงเลือด ป้องกันโรคโลหิตจาง

• ดีต่อระบบย่อยอาหาร ถั่วฝักยาวมีใยอาหารสูง ช่วยให้ระบบขับถ่ายทำงานเป็นปกติ ป้องกันอาการท้องผูก ลำไส้ทำงานได้ดีขึ้น 

• ลดความเสี่ยงโรคมะเร็ง ถั่วฝักยาวมีสารต้านอนุมูลอิสระ ช่วยป้องกันเซลล์มะเร็ง ชะลอกระบวนการแก่ชรา ลดภาวะอัลไซเมอร์ได้

• เสริมสร้างภูมิคุ้มกัน ถั่วฝักยาวมีวิตามินซีสูง ช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกัน ป้องกันหวัด ไม่ให้ร่างกายเจ็บป่วยง่าย

• ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด ถั่วฝักยาวมีใยอาหารสูง ช่วยควบคุมคอเลสเตอรอล รักษาระดับน้ำตาลในเลือด ป้องกันโรคเบาหวาน 

• ลดความดันโลหิต ถั่วฝักยาวมีโพแทสเซียมสูง ช่วยลดความดันโลหิต ตลอดจนรักษาระดับความดันโลหิตให้เป็นปกติ

• ดีต่อผิวพรรณ เส้นผม ถั่วฝักยาวมีวิตามินเอ วิตามินซี ช่วยให้ผิวพรรณเปล่งปลั่งสดใส เส้นผมดกดำ เงางาม

• ดีต่อคนควบคุมน้ำหนัก ถั่วฝักยาวมีใยอาหารสูง แคลอรี่ต่ำ ช่วยให้อิ่มนาน เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการลดน้ำหนัก

คำถามที่หลายคนสงสัย

• ถั่วฝักยาวเป็นผักหรือผลไม้? 

ถั่วฝักยาว ตามหลักวิชาการเกษตร จัดเป็น “ผัก” เพราะเรานำมาเป็นส่วนประกอบอาหาร หรือนำมารับประทานเป็นผักคู่กับอาหารคาวต่าง ๆ

• ถั่วฝักยาวมีกี่แคลอรี่? 

ถั่วฝักยาวปริมาณ 100 กรัม 45 กิโลแคลอรี

• ถั่วฝักยาวกินดิบได้ไหม? 

สามารถถินถั่วฝักยาวดิบได้ แต่ไม่ควรรับประทานในปริมาณมาก ๆ เพราะในถั่วฝักยาวมี “ไกลโคโปรตีน” และ  “เลคติน” สูง หากทานเยอะเกินไปจะทำให้เกิดอาการคลื่นไส้ อาเจียน หรือเกิดอาการท้องเสียได้

• กินถั่วฝักยาวยังไงให้สุขภาพดี?

ไม่ควรกินดิบ ควรลวก นึ่ง หรือทำให้สุกก่อนรับประทาน แต่หากต้องการกินดิบ ต้องล้างให้สะอาดมาก ๆ และต้องกินให้พอดี โดยทั่วไป แนะนำให้ทานไม่เกิน 100 กรัม/วัน (ประมาณ 1 ถ้วย) ทั้งนี้ทั้งนั้นก็ขึ้นอยู่กับ เพศ อายุ กิจกรรม และสุขภาพโดยรวม

• ถั่วฝักยาวราคาเท่าไหร่?  

ถั่วฝักยาว 1 กิโลกรัม ราคา 30 – 50 บาท ขึ้นอยู่กับสภาพอากาศ กลไกทางการตลาด และเศรษฐกิจขณะนั้น

• ถั่วฝักยาวราคาแพงช่วงไหน?

 เนื่องจากถั่วฝักยาวเจริญเติบโตดีในช่วงฤดูร้อน ในช่วงฤดูฝนและฤดูหนาวจึงเป็นช่วงที่ถั่วฝักยาวแพงที่สุด เพราะฝนตกชุกอาจทำให้ผลผลิตเกิดความเสียหาย ส่วนหน้าหนาวถั่วฝักยาวจะเจริญเติบโตช้า ผลผลิตออกสู่ตลาดน้อย 

ถั่วฝักยาว ปริมาณ 100 กรัม มีสารอาหาร วิตามิน และแร่ธาตุต่าง ๆ ดังนี้

% ร้อยละของปริมาณแนะนำที่ร่างกายต้องการสำหรับผู้ใหญ่ (ข้อมูลจาก : USDA)

ชื่อวิทยาศาสตร์

vigna sesquipedalis. Koern.

ชื่อสามัญ

Yard long bean

วงศ์

Leguminosae

ถิ่นกำเนิด

ประเทศจีนและอินเดีย

ถั่วฝักยาว พืชตระกูลถั่วที่นิยมบริโภคทั้งในไทยและต่างประเทศ จะรับประทานเป็นผักสด นำมาประกอบอาหาร หรือแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์บรรจุกระป๋อง แช่แข็งก็ได้ นอกจากจะเป็นพืชผักที่รสชาติอร่อยและมีคุณค่าทางอาหารสูงแล้ว การปลูกถั่วฝักยาวยังช่วยปรับปรุงดินให้ดีขึ้น เพราะช่วยตรึงไนโตรเจนจากอากาศมาไว้ในดิน นับว่าเป็นพืชที่มีประโยชน์หลายอย่าง

ราก

ระบบรากแก้ว ระดับตื้น ความลึกประมาณ 6 – 8 นิ้ว รอบรากแก้วมีรากแขนงแตกออกแผ่กระจายตามผิวดิน

ลำต้น

เถาเลื้อยไม่มีมือจับ ทิศทางการเลื้อยทวนเข็มนาฬิกา ต้องอาศัยไม้ค้างพันลําต้นให้ตั้งตรง

ใบ

ใบเป็นใบประกอบ ประกอบด้วยใบย่อย 3 ใบ ปลายใบแหลม โคนใบกว้างมน ที่หูใบมีเส้นเล็กๆ 2 เส้นอยู่ตรงโคนของก้านใบและติดกับลําต้น ใบรวม มีใบอ่อน 6 – 12 ใบต่อกิ่ง ใบมีสีเขียวอ่อนถึงสีเขียวเข้ม ลักษณะใบ คล้ายใบไม้ทั่วไป รูปร่างโค้งมน

ดอก 

ดอกสมบูรณ์เพศ เกิดเป็นช่อบนลําต้นระหว่างข้อ ดอกมีสีขาวม่วง

ผล / เมล็ด

ผลเป็นฝักยาวประมาณ 20 – 30 เซนติเมตร ภายในมีเมล็ดคล้ายไตหรือออกกลมเล็กน้อย ส่วนเมล็ดถั่วฝักยาว ถ้ายังอ่อนจะมีสีเขียว เมล็ดแก่ สีขาว ดำ น้ำตาลแดงหรือสีแดงสลับขาวขึ้นอยู่กับสายพันธุ์

สายพันธุ์ถั่วฝักยาว หากแบ่งตามลักษณะ แบ่งออกเป็น 2 สายพันธุ์ ดังนี้

ลักษณะของถั่วเนื้อ จะมีสีเขียวสด เนื้อหนา แน่น กรอบอร่อย รสชาติดี ติดฝักมาก ลําต้นแข็งแรง ทนทานต่อโรค เจริญเติบโตเร็ว ให้ผลผลิตสูง ปลูกได้ดีในดินทั่ว ๆ ไป แตกต่างจากถั่วฝักยาวพันธุ์เส้นที่ความยาวของฝักจะสั้นกว่า ตัวอย่างถั่วฝักยาวพันธุ์เนื้อ เช่น พันธุ์สุดสาคร พันธุ์เจ้าพระยา พันธุ์สายฟ้า พันธุ์ลุ่มน้ำโขง พันธุ์ลุ่มน้ำชี พันธุ์ Super SJ ฯลฯ 

ลักษณะของถั่วเส้น คือ มีสีเขียวสดและสีม่วงในบางสายพันธุ์ ติดฝักมาก ผักยาวตรงสวย กรอบอร่อย รสชาติดี ผักฝ่อช้า ลําต้นแข็งแรง ทนร้อนได้ดี ทนทานต่อโรค เจริญเติบโตเร็ว ยกตัวอย่าง คือ พันธุ์เยาวราช พันธุ์ไผ่ขวาง พันธุ์สินสมุทร พันธุ์เอเวอร์กรีน พันธุ์สายฟ้า พันธุ์สายฝน พันธุ์เขียวดก ฯลฯ

ขอบคุณข้อมูลจาก : กรมส่งเสริมการเกษตร

ถั่วฝักยาว ทำได้หลากหลายเมนู ตามไปจดสูตร แล้วไปเข้าครัวพร้อม ๆ กันเลย

ถั่วฝักยาวเจริญเติบโตได้ในดินแทบทุกชนิด ลักษณะดินที่มีความเหมาะสมในการปลูกที่สุด คือ ดินร่วนทราย หรือ ดินร่วนปนทราย ความเป็นกรด – ด่างของดิน (pH) อยู่ที่ 5.5 – 6.8

จะเห็นว่า ถั่วฝักยาว มีทั้งประโยชน์และโทษ เพื่อน ๆ ต้องรับประทานอย่างระมัดระวัง เพื่อสุขภาพที่ดีในระยะยาว ส่วนใครที่กำลังมองหา เมนูถั่วฝักยาว ยอดฮิต รสชาติอร่อย ๆ แล้วล่ะก็ ลองนำเมนูที่เราแนะนำไปลองทำทานกันดูน้าาา ☺

• ผักสวนครัว ปลูกง่าย โตไว ปลูกไว้กินเองที่บ้านได้
• ผักพื้นบ้าน แต่ละภูมิภาค ทำกับข้าวได้กินเป็นยาดี
  
• รวมให้ 15 “เมล็ดพืช” สามารถกินได้ มีอะไรบ้าง?