แตงกวาเป็นผักหรือผลไม้ หาคำตอบได้ที่นี่!

“แตงกวา (Cucumber)” พืชยอดนิยมคู่ครัวไทย กินแบบสด ๆ หรือนำไปทำอาหาร จะกินกับอะไรก็อร่อยไปหมด แล้วเคยสงสัยไหมว่า “แตงกวาเป็นผักหรือผลไม้” บางคนบอกว่าเป็น ผักบ้าง ผลไม้บ้าง แล้วสรุปแตงกวาเป็นอะไรกันแน่? ตามไปหาคำตอบพร้อม ๆ กันเลยจ้า

หลาย ๆ คนเข้าใจผิดมาตลอดว่า แตงกวาเป็นผัก แต่จริง ๆ แล้ว “แตงกวาเป็นผลไม้” เพราะจัดเป็นพืชไม้เลื้อยฉ่ำน้ำ ที่อยู่ในวงศ์ Cucurbitaceae เช่นเดียวกันกับ แตงโม บวบ ฟักทอง นั่นเอง และยังมีน้ำเป็นส่วนประกอบมากถึง 95% มีแคลอรี่ต่ำแค่ 16 กิโลแคลอรี ต่อ 100 กรัม เท่านั้น

เมื่อรู้คำตอบกันแล้วว่า แตงกวาเป็นผลไม้ เราก็มารู้จักกับความแตกต่าง ผัก และ ผลไม้ กันต่อดีกว่า ดังนี้

• ผัก คือ พืชที่งอกมาจากเมล็ด เติบโตจนมีลำต้น ใบ โผล่ขึ้นมาจากดิน มีรากลงฝังลงในดิน สามารถทานได้ทุกส่วน ทั้งผล ใบ ลำต้น และดอก มักจะมีคำนำหน้าว่า “ผัก” เช่น ผักกาด ผักชี ผักคะน้า เป็นต้น หรือไม่มีคำว่าผักนำหน้า แต่ยังจัดอยู่ในกลุ่มของผัก เพราะส่วนผลไม่มีเมล็ดอยู่ด้านใน เช่น แครอท หัวไชเท้า หอมใหญ่ มันแกว มันหวาน เผือก บีทรูท เป็นต้น
• ผลไม้ คือ พืชที่เติบโตจากเมล็ด เป็นดอก และกลายเป็นผล จะทานเฉพาะส่วนที่เป็นผลของต้น ที่เกิดจากดอกของพืชเป็นหลัก โดยในผล จะมีเมล็ดอยู่ภายใน เช่น แตงโม แอปเปิ้ล มะม่วง ส้ม เป็นต้น ส่วนอื่น ๆ ของลำต้น กิ่ง ก้าน ใบ จะไม่ทาน และมีผลไม้บางชนิดที่ทานได้ตอนไม่ออกผล หรือทานส่วนดอกของพืช เช่น กล้วย ที่เรียกว่า หัวปลี นั่นเอง แต่ก็ยังมีผลไม้บางชนิดที่หลายคนยังคิดว่าเป็นผักอยู่ เช่น แตงกวา มะนาว ฟักทอง พริกหยวก มะเขือเทศ เป็นต้น

โดยความนิยมในการทานผัก จะนิยมนำผักมาปรุงสุกก่อนนำไปทำอาหาร และใส่เนื้อสัตว์ เช่น ต้มจับฉ่าย ผัดผัก หรือทานแนมกับ ลาบ ไส้กรอกอีสาน น้ำพริกต่าง ๆ เป็นต้น ส่วนผลไม้ สามารถทานได้เลยโดยไม่ต้องผ่านความร้อน หรือนำไปดัดแปลงเป็นของหวาน เช่น พายแอปเปิ้ล เค้กกล้วยหอม หรือทำเป็นอาหารคาว เช่น แกงเลียง ข้าวผัดสับปะรด และอีกหลายเมนู

แตงกวา อุดมไปด้วยสารอาหารที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย เช่น วิตามินซี วิตามินเค เบต้าแคโรทีน ลูทีน ซีแซนทีน รวมถึงสารลิกแนน ซึ่งเป็นสารพฤกษเคมีที่พบได้ในเมล็ดพืชด้วย ประโยชน์สรรพคุณก็มีมากมาย เช่น

• ช่วยลดความร้อนในร่างกาย แก้กระหาย ทำให้ร่างกายสดชื่น
• ช่วยต่อต้านอนุมูลอิสระต่าง ๆ ในร่างกาย ช่วยชะลอความแก่
• ทำให้ผิวดูอ่อนเยาว์ ชุ่มชื้น ไม่แห้งกร้าน ลดสิว ฝ้า กระ ลดเลือนริ้วรอย
• ช่วยเสริมสร้างกล้ามเนื้อ กระดูก และระบบประสาท
• ช่วยบำรุงสายตา ลดอาการตาแห้ง และป้องกันโรคตาเสื่อม
• น้ำแตงกวา มีฤทธิ์ช่วยขับปัสสาวะ ช่วยลดอาการบวมน้ำได้
• ลดอาการท้องอืด แน่นท้อง ช่วยให้ระบบขับถ่ายทำงานดีขึ้น

ควรเลือกซื้อ แตงกวา ลูกที่เขียวอ่อน ผลค่อนข้างเรียว มีความขรุขระบ้าง เพราะยังอ่อนอยู่ เนื้อจะแน่น รสชาติจะหวานกรอบ ถ้าผิวเริ่มเป็นสีขาว แสดงว่าแตงกวาเริ่มแก่แล้ว เมล็ดจะค่อนข้างใหญ่ เนื้อเหนียว ไม่กรอบ ไม่ควรเลือกแตงกวาลูกที่ลีบจนเกินไป เพราะจะมีรสขมได้

ในที่สุด… คำถามที่คาใจมาตั้งนาน วันนี้รู้แล้วว่า แตงกวาเป็นผลไม้ ไม่ใช่ผักแบบที่หลายคนเข้าใจกันนะจ๊ะ วิธีสังเกตง่าย ๆ คือ ผลไม้ จะมีเมล็ดนั่นเอง อย่างไรก็ตาม ไม่ว่าจะเป็น ผัก หรือผลไม้ ก็ล้วนแต่มีประโยชน์ต่อร่างกายทั้งนั้น ควรเลือกทานผักผลไม้ให้หลากหลาย ครบทั้ง 5 หมู่ เพื่อสุขภาพที่ดี ร่างกายแข็งแรง ทั้งภายในและภายนอกกันด้วยนะจ๊ะ