เทมเป้ (ถั่วเหลืองหมัก) คืออะไร โปรตีนสูงจริงไหม พร้อมสูตรทำเองที่บ้าน
เทมเป้ กำลังฮิตติดเทรนด์อาหารเพื่อสุขภาพ เมื่อมันเป็นแหล่งโปรตีนชั้นดี ที่สามารถกินทดแทนเนื้อสัตว์ได้ ลดการได้รับไขมันส่วนเกิน แต่รู้หรือไม่ว่า ผลิตมาจากอะไร และยังมีคุณประโยชน์อย่างอื่นอีกหรือไม่ ที่จะส่งผลดีต่อสุขภาพ
ถ้าใครยังไม่รู้ว่า เทมเป้ คืออะไร และทำไมถึงมีโปรตีนสูง จนเป็นอาหารเพื่อสุขภาพที่สายเฮลท์ตี้ชอบทานแล้วละก็ SGE จะพาทุกคนมาทำความรู้จัก พร้อมกับบอกคุณประโยชน์ที่คุณอาจคาดไม่ถึง ซึ่งถ้าคุณอ่านจบแล้ว อาจจะลืมการทานเนื้อสัตว์แบบเดิม ๆ ไปเลยก็ได้เทมเป้ คืออะไร
เทมเป้ คือ ถั่วเหลืองหมัก เป็นอาหารพื้นเมืองของชาวอินโดนีเซีย มาตั้งแต่ 200 ปีก่อน แต่เดิมเรียกกันว่า เตมเป เกิดจากการหมักบ่มถั่วทั้งเมล็ดด้วยเชื้อรา Rhizopus oligosporus (โรไซปัส โอลิโกสปอรัส) ซึ่งเป็นเชื้อราที่มีประโยชน์ ทำให้เกิดเส้นใยสีขาวช่วยยืดถั่วเหลืองให้ติดกันแน่นจนเป็นก้อน สามารถนำไปทอด ผัด ทานเปล่า ๆ ก็ได้ หรือจะนำไปประกอบอาหารต่าง ๆ ใช้ทดแทนโปรตีนจากเนื้อสัตว์ก็ดี
โดยชาวอินโดนีเซียนิยมทานเทมเป้ เพราะเป็นอาหารเพื่อสุขภาพที่มีโปรตีนสูง สามารถกินทดแทนเนื้อสัตว์ได้ จึงเป็นที่นิยมในกลุ่มผู้นับถือศาสนาอิสลาม ที่ต้องการกินทดแทนเนื้อหมูหรือเนื้อวัว เมื่อรับประทานเข้าไป ร่างกายจะได้รับโปรตีนอย่างเต็มที่ด้วย เนื่องจากโปรตีนที่เกิดขึ้นในเทมเป้จะถูกย่อยเป็นโปรตีนที่มีขนาดเล็กลง จนเปลี่ยนเป็นกรดอะมิโน ซึ่งเป็นโปรตีนหน่วยเล็กที่สุด จึงทำให้ร่างกายดูดซึมไปใช้ประโยชน์ได้เต็มที่ แม้แต่คนที่แพ้ถั่วเหลืองผ่านระบบภูมิคุ้มกันก็มีแนวโน้มทานได้ ถึงแม้จะดื่มนมถั่วเหลืองไม่ได้ก็ตาม
สำหรับเทมเป้นั้น เริ่มเป็นที่รู้จักในประเทศไทยเมื่อ 2-3 ปีก่อน ด้วยคุณค่าทางสารอาหารมากมายและโดดเด่นในเรื่องมีโปรตีนสูง ทำให้เป็นอาหารและวัตถุดิบที่เป็นที่ชื่นชอบของคนรักสุขภาพและคนรับประทานมังสวิรัติ จนกลายเป็นอาหารเพื่อสุขภาพที่กำลังฮิตติดเทรนด์กันอยู่ในปัจจุบัน โดยสามารถทำอาหารได้หลากหลาย ไม่ว่าจะนำทั้งก้อน มาทอด หรือจะนำมาประกอบอาหารเป็น ผัดกะเพรา ลาบ คั่วกลิ้ง ก็อร่อย
คุณประโยชน์ของการทานเทมเป้
1. ลดอาการวัยทองในผู้หญิง
โดยปกติ ถั่วเหลือง จะมีสารที่ชื่อว่า ไอโซฟลาโวน ซึ่งทำหน้าที่เหมือนฮอร์โมนเอสโตรเจน ช่วยปรับให้ฮอร์โมนในเพศหญิงเกิดความสมดุล เมื่อรับประทานเทมเป้เข้าไป จึงช่วยลดอาการวัยทองในผู้หญิงที่มีอายุมากขึ้นได้ ลดอาการผมร่วง ผมหงอกช้า ลดการเกิดอารมณ์แปรปรวน และยังมีคุณสมบัติเป็นสารต่อต้านอนุมูลอิสระ ช่วยฟื้นฟูผิวพรรณให้เปล่งปลั่งได้อีกด้วย โดยปกติ บนห่อผลิตภัณฑ์เทมเป้ จะระบุจำนวนไอโซฟลาโวนให้เห็นด้วย มีปริมาณอยู่ที่ 40 – 50 กรัม ต่อ 1 ชิ้น
2. ช่วยลดไขมันในหลอดเลือด
นอกจากทำหน้าที่เป็นฮอร์โมนเอสโตรเจน สารไอโซฟลาโวนยังช่วยลดคอเลสเตอรอลที่สูงผิดปกติ หรือ (LDL) ซึ่งเป็นไขมันชนิดที่ไม่ดี ทำให้ไขมันในหลอดเลือดลดลง ช่วยให้ระบบไหลเวียนของเลือดมีสภาพเป็นปกติ ลดความเสี่ยงที่จะเป็นโรคไขมันในหลอดเลือดสูง และการเกิดโรคหัวใจ
3. บำรุงสมองและระบบประสาท
เทมเป้ยังมีสารอีกชนิดหนึ่งคือ เลซิติน ช่วยบำรุงสมองและระบบประสาท เนื่องจากเป็นสารตั้งต้นของการสร้างสื่อประสาทในสมองคือ Acetylcholine หากร่างกายได้รับเลซิตินในปริมาณที่เพียงพอ ก็จะช่วยป้องกันและรักษาอาการผิดปกติของระบบประสาทบางประเภทได้
4. บำรุงตับ ลดการเกิดนิ่วในถุงน้ำดี
เลซิติน ยังช่วยบำรุงตับได้ดี เนื่องจากประกอบด้วยกรดไขมัน คือ ฟอสเฟต (Phosphate) และโคลีน (Choline) ซึ่ง โคลีน จะมีส่วนช่วยให้เซลล์ตับมีการเผาผลาญไขมันได้อย่างปกติ ลดการเกิดภาวะไขมันพอกตับ ซึ่งเป็นสาเหตุของการเกิดโรคตับอักเสบและตับแข็ง โดยเลซิติน ยังมีคุณสมบัติเป็นตัวทำละลายของน้ำดี ช่วยให้น้ำดีไม่จับตัวจนเป็นก้อนนิ่ว ลดการเกิดนิ่วในถุงน้ำดีได้อีกด้วย
5. ช่วยเสริมสร้างการเจริญเติบโตและสร้างเม็ดเลือดให้เป็นปกติ
วิตามิน B12 ถือว่าเป็นวิตามินที่สำคัญมาก โดยเฉพาะในวัยเด็ก เนื่องจากช่วยเพิ่มความอยากอาหาร ทำให้ทานอาหารได้มาก ในขณะที่ผู้สูงอายุ การได้รับวิตามิน B12 จะช่วยในเรื่องของการสร้างเม็ดเลือดให้เป็นปกติ และยังช่วยบำรุงระบบประสาท ทำให้เคลื่อนไหวได้ดี ลดอาการอ่อนแรง ซึ่งปกติแล้ว วิตามิน B12 จะพบได้ในเนื้อสัตว์เท่านั้น แต่หากทานเทมเป้เข้าไป ก็จะได้รับวิตามินชนิดนี้เช่นกัน
เทมเป้ มีโปรตีนสูงจริงหรือไม่
เทมเป้ ผลิตจากถั่วเหลือง ซึ่งมีสารอาหารสำคัญคือ โปรตีน ทำให้มักถูกเคลมว่ามีโปรตีนสูง อย่างไรก็ตาม โปรตีนในถั่วเหลืองนั้น ไม่ได้มีกรดอะมิโนครบถ้วน เทียบเท่ากับโปรตีนที่ได้รับจากเนื้อสัตว์ ที่ถือว่าเป็น Complete Protein หากต้องการทานอาหารทดแทนเนื้อสัตว์ที่ให้โปรตีนสูง การทานเทมเป้อย่างเดียวอาจไม่เพียงพอ จึงควรทานโปรตีนจากพืชอื่น ๆ ร่วมด้วย ถึงจะทำให้ได้รับโปรตีนในปริมาณที่เพียงพอในแต่ละวัน เช่น ถั่วดำ ถั่วลูกไก่ ควินัว ฯลฯ ซึ่งผลิตภัณฑ์เทมเป้บางยี่ห้อ อาจผสมลงไปเรียบร้อยแล้ว ดังนั้น หากต้องการทานเทมเป้ ที่มีโปรตีนสูงจริง ๆ ควรดูส่วนผสมด้วยว่า มีธัญพืชชนิดอื่น ๆ ด้วยหรือไม่ นอกจากถั่วเหลืองเพียงอย่างเดียว
สูตรทำ เทมเป้ ด้วยตัวเองที่บ้าน
การทำเทมเป้ด้วยตัวเองที่บ้าน ทำได้ไม่ยากเลย ใช้วัตถุดิบเพียงแค่ 3 อย่างเท่านั้น คือ ถั่วเหลืองดิบ น้ำส้มสายชู หัวเชื้อเทมเป้ ระยะเวลาการทำอยู่ที่ 2-3 วันเท่านั้น ก็เป็นอันเสร็จ สามารถรับประทานแทนเนื้อสัตว์ได้ ใครเป็นสายเฮลท์ตี้หรืออยากได้ Plant-based ทานแทนเนื้อสัตว์ ห้ามพลาด ไปทำตามวิธีด้านล่างนี้ได้เลย
วัตถุดิบ
- ถั่วเหลืองดิบ 500 กรัม
- น้ำส้มสายชู 3 ช้อนโต๊ะ
- หัวเชื้อเทมเป้ 1 ช้อนชา
วิธีทำ
- เตรียมชามหรือกะละมังสำหรับใส่น้ำ ใส่ถั่วเหลืองดิบ 500 กรัมลงไป แล้วล้างด้วยน้ำสะอาด
- แช่ถั่วในน้ำดื่มสะอาด 12 ชั่วโมง โดยให้ใส่น้ำ ให้ท่วมความสูงเกินถั่วไปอีกหนึ่งเท่า เพราะในช่วงเวลาที่แช่ ถั่วจะพองตัวขึ้นอีก แช่ทิ้งไว้จนกว่าจะมีฟองขึ้นและเกิดกลิ่นเปรี้ยว
- เทน้ำแช่ถั่วทิ้ง ล้างถั่วเหลืองด้วยน้ำสะอาด ใช้ฝ่ามือถูกับถั่วเหลือง เพื่อเอาเปลือกออกจนหมด ถ้ามีเศษเปลือกถั่วลอยขึ้นมา ให้ใช้กระชอนตักออก
- เสร็จแล้ว นำถั่วเหลืองไปต้ม ควรใช้น้ำดื่มเหมือนเดิม ตั้งไฟ ให้น้ำเดือดก่อนแล้วค่อยนำถั่วเหลืองลงไป ต้มด้วยไฟกลางค่อนแรง 30-40 นาที เมื่อครบเวลา ให้กรองเอาน้ำออก แล้วสะเด็ดน้ำถั่วให้พอแห้งหมาด ๆ
- ใช้ไม้พายคนถั่วเหลืองให้คายความร้อน จนมีอุณหภูมิอยู่ที่ 35 องศาเซลเซียส
- ใส่น้ำส้มสายชูหมัก 3 ช้อนโต๊ะ คนให้ทั่ว จากนั้น ใส่หัวเชื้อเทมเป้ 1 ช้อนชา คลุกเคล้าให้เข้ากัน
- เตรียมถุงพลาสติกมีซิปล็อก ตักถั่วเหลืองใส่ลงไปในจำนวนที่ต้องการ ค่อย ๆ ตบให้ถั่วเหลืองรวมตัวกันเป็นก้อนสี่เหลี่ยม แล้วปิดปากถุงด้วยซิปล็อก เสร็จแล้ว ใช้ไม้เสียบลูกชิ้นเจาะรูเล็กแบบถี่ ๆ ให้ทั่วทั้ง 2 ด้าน 8. วางบนตะแกรงหรือถาดในที่อากาศถ่ายเทได้ ทิ้งไว้ในอุณหภูมิห้อง ประมาณ 28 -32 องศาเซลเซียส เป็นเวลา 2 วัน ไม่เกิน 3 วัน ขึ้นอยู่กับอุณหภูมิในเวลานั้น ระยะนี้เป็นระยะที่มีกลิ่นหอมและทานง่ายสุด ใน 12 ชั่วโมงแรกอาจจะยังไม่มีความเปลี่ยนแปลง แต่หลังจากนั้นถั่วจะค่อยๆ ร้อนขึ้น เป็นไอและเริ่มจับตัวเป็นก้อนมีใยขาวๆ ขึ้นปกคลุม
- เมื่อครบเวลา ถั่วเหลืองจะกลายเป็นก้อนเทมเป้ มีใยขาวๆ ขึ้นปกคลุม สามารถนำมาทานหรือเก็บเข้าตู้เย็นทั้งที่ยังอุ่นได้เลย โดยช่องธรรมดาควรทานภายใน 1 อาทิตย์ หากเก็บในช่องฟรีซ จะเก็บได้ประมาณ 1 เดือน
สำหรับใครที่อยากได้ตัวช่วยดี ๆ ในการถนอมอาหาร ช่วยให้เทมเป้อยู่ได้นาน คงรูปคงคุณลักษณะ คงความสดใหม่ ไม่เหม็นหืน ด้วยการใช้เครื่องซีลสูญญากาศ โดยการซีลสูญญากาศจะเป็นการดูดอ๊อกซิเจนภายในออกจนหมด ทำให้เชื้อแบคทีเรียไม่สามารถเจริญเติบโตได้ ขอแนะนำ 👉 เครื่องซีลสูญญากาศ SGE ใช้คู่กับถุงซีลสูญญากาศ ซีลได้เรียบเนียนสวยงาม ดูดอากาศออกไม่มีเหลือ
8 สิงหาคม 2024
โดย
Pres
