รู้จักกับ ผักกูด สรรพคุณมากมาย ปลูกง่าย ทำอาหารอร่อย

ผักกูด เป็นชื่อของผักชนิดหนึ่งที่อยู่ในตระกูลเฟิร์น ซึ่งมนุษย์สามารถนำมาปรุงเป็นอาหารได้ นอกจากจะนำมาเป็นอาหารได้แล้วยังนำมาเป็นสมุนไพรได้อีกด้วย ผักกูด มักจะขึ้นอยู่ตามริมน้ำหรือพื้นที่ชุ่มน้ำมากกว่าในป่าทึบ และมักพบมากในช่วงฤดูฝนเพราะเป็นช่วงเจริญเติบโตได้ดีที่สุด ตาม SGE ไปรู้จักกับ ผักกูด ให้มากขึ้นกัน

ผักกูด คือ?

ผักกูด (ชื่อวิทยาศาสตร์: Diplazium esculentum) เป็นพืชที่อยู่ในตระกูลของเฟิร์น ลักษณะขอบใบ เป็นเกล็ดหยักเป็นซี่ มักขึ้นอยู่ตามริมทาง ริมลำน้ำ โดยผักกูดมีหลายชนิด สามารถนำมาปรุงประกอบอาหารได้ แต่จะมีรสชาติที่แตกต่างกันไป โดยบางชนิด อาจจะมีรสขม จึงไม่ค่อยเป็นที่นิยมมากนัก สำหรับส่วนของผักกูด ที่นิยมนำมาใช้ประโยชน์มากที่สุด คือ ส่วนใบ และยอดอ่อน เท่านั้น

ลักษณะของผักกูดนั้น มีเหง้าสูงได้ 1 เมตร ใบเป็นแผงรูปขนนก ตอนอายุยังน้อย จะแตกเป็นรูปขนนกชั้นเดียว คู่ขนานกันไปตั้งแต่โคนใบ ถึงปลายใบ เมื่ออายุมากกว่า 5 ปีขึ้น ใบจะเปลี่ยนเป็นรูปขนนก 2 ชั้น ยอดอ่อน และปลายยอดม้วนงอแบบก้นหอย พบกระจายพันธุ์ทั่วไปในทวีปเอเชีย และโอเชียเนีย ซึ่งผักพื้นบ้านชนิดนี้ของไทย ส่วนมากจะขึ้นอยู่ตามริมรั้ว เจริญเติบโตได้ง่าย และอุดมไปด้วยสารอาหารที่มีประโยชน์มากมาย โดยในอดีตได้มีการนำเอามาใช้เป็นยารักษาโรคหลายชนิดด้วยกัน

คุณค่าทางโภชนาการของผักกูด

ผักกูด ในส่วนที่รับประทานได้ ต่อ 100 กรัม จะให้พลังงาน 19 กิโลแคลอรี

• เส้นใยอาหาร 1.4 กรัม
• ธาตุแคลเซียม 5 มิลลิกรัม
• ธาตุเหล็ก 36.3 มิลลิกรัม
• ธาตุฟอสฟอรัส 35 มิลลิกรัม
• วิตามินเอ, วิตามินบี 1, วิตามินบี 2 และวิตามินบี 3 ค่อนข้างสูง

สรรพคุณ และประโยชน์ของผักกูด

สรรพคุณของผักกูด

• ช่วยเสริมสร้างร่างกายให้แข็งแรง ช่วยเพิ่มภูมิคุ้มกัน และช่วยต่อต้านอนุมูลอิสระ
• ใบผักกูด อุดมไปด้วยธาตุเหล็ก และเบตาแคโรทีน การรับประทานผักกูดร่วมกับเนื้อสัตว์ จะช่วยทำให้ร่างกายดูดซึมแร่ธาตุต่าง ๆ ได้ดีขึ้น และยังช่วยบำรุงร่างกายอีกด้วย
• ใบผักกูด นำมาต้มเป็นน้ำดื่ม ช่วยแก้ไข้ตัวร้อน
• ผักกูดมีคุณสมบัติช่วยดับร้อน ทำให้ร่างกายปรับสภาพอุณหภูมิให้เข้ากับฤดูได้
• ช่วยลดระดับคอเลสเตอรอล ในเม็ดเลือดได้
• ช่วยบำรุงโลหิต เนื่องจากผักกูดเป็นผักที่มีธาตุเหล็กมากที่สุดเป็นอันดับ 1 ช่วยแก้โรคโลหิตจางได้
• ช่วยบำรุงสายตา
• ช่วยลดความดันโลหิตสูง
• ใบผักกูด ช่วยป้องกันโรคเลือดออกตามไรฟันได้
• ผักกูดมีเส้นใยอาหารสูงมาก จึงช่วยให้ระบบขับถ่าย ทำงานได้อย่างดี ช่วยขับปัสสาวะ และแก้การอักเสบ

ประโยชน์ของผักกูด

• ผักกูดเป็นผักที่มีรสจืดอมหวาน และกรอบ ยอดอ่อน และใบอ่อน นิยมนำมาบริโภค โดยนำมาปรุงเป็นอาหารได้อย่างหลากหลาย  เช่น นำมายำ หรือผัด ทำเป็นแกงจืด แกงเลียง แกงส้ม แกงแคร่วมกับผักชนิดต่าง ๆ เป็นต้น แต่จะไม่นิยมนำมารับประทานแบบสด ๆ เพราะจะมียางเป็นเมือกอยู่ที่ก้าน โดยในช่วงหน้าแล้ง ผักกูดจะมีรสชาติอร่อยกว่าฤดูอื่น ๆ
• ในปัจจุบันมีการเก็บผักกูดไว้ขายส่งไปญี่ปุ่น โดยชาวญี่ปุ่น จำนำผักกูดไปดองกับเกลือไว้รับประทาน หรือที่เรียกว่า “วาราบิ” นั่นเอง
• ต้นผักกูด สามารถใช้เป็นดัชนี เพื่อชี้วัดความสมบูรณ์ของสภาพแวดล้อมได้ ถ้าหากบริเวณไหนมีอากาศไม่ดี หรือดินไม่บริสุทธิ์ หรือมีสารเคมีเจือปนอยู่ ผักกูดจะไม่เจริญ หรือแตกต้นในบริเวณนั้น เพราะผักกูด จะขึ้นเฉพาะในพื้นที่ที่มีอากาศบริสุทธิ์ ดินสมบูรณ์ และไม่มีสารเคมีเจือปนนั่นเอง

วิธีปลูกผักกูด

การปลูกผักกูด แบบง่าย ๆ สำหรับคนทั่วไปนั้น ทำได้โดยนำผักกูดที่พบตามริมน้ำ หรือลำธารทั้งต้นเล็ก และต้นใหญ่มาปลูกใส่กระถาง หรือปลูกลงดินโดยตรง ผักกูดชอบน้ำ และที่อากาศเย็น อาจปลูกใกล้ต้นไม้ใหญ่ หรือมีการพรางแสงให้อากาศเย็น จะทำให้ผักกูดสามารถเจริญเติบโตได้ดี

การปลูกในกระถาง

ให้ใช้กระถาง มีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางตั้งแต่ 7 นิ้วขึ้นไป เพราะถ้าผักกูดโตเต็มที่ จะมีใบมีขนาดใหญ่ และยาว แล้วใส่ดินปลูกลงไปประมาณสามส่วนของกระถาง ใส่ปุ๋ยชีวภาพ หรือปุ๋ยคอก ลงไปเล็กน้อย ประมาณ 1 กำมือ แล้วนำผักกูดลงปลูก และกลบดินในกระถาง รดน้ำให้ชุ่ม คอยรดน้ำใส่ปุ๋ยอย่างสม่ำเสมอ

• กระถางผ้า กระถางต้นไม้ 👈

การปลูกลงดิน 

ให้เตรียมหลุมปลูกตามขนาดของต้น รองก้นหลุมด้วยปุ๋ยชีวภาพ หรือปุ๋ยคอกเล็กน้อย ประมาณ 1 กำมือ นำผักกูดลงปลูก กลบดินแล้วรดน้ำให้ชุ่ม จากนั้นคอยดูแลเรื่องน้ำอย่างสม่ำเสมอ

แนะนำ เมนูผักกูด อร่อย ทำไม่ยาก

ผักกูดผักพื้นบ้าน ที่มีคุณค่าทางสารอาหารสูง นิยมนำมาปรุงอาหาร ได้หลากหลายเมนู ดังนี้

• ยำผักกูด

เมนูยำผักกูด นำผักกูดไปลวก ตักขึ้นมาแช่น้ำเย็นเอาไว้ นำกุ้งไปลวกจนเริ่มสุก ตักขึ้นมา นำหมูสับลงไปลวกต่อ เมื่อสุกแล้วให้ตักขึ้น ขั้นตอนการทำน้ำยำ ใส่พริกขี้หนู กระเทียมลงไปตำให้ละเอียด ตักใส่ถ้วย ใส่น้ำมะนาว น้ำปลา น้ำตาลทราย ผสมทุกอย่างให้เข้ากัน เอาน้ำยำเทราดลงบนกุ้ง และผักกูด แค่นี้ก็ได้เมนูยำผักกูด ที่อร่อย พร้อมเสิร์ฟแล้ว

• แกงส้มผักกูด

วิธีทำ คือ ให้ตำพริกขี้หนู กระเทียม ใส่กะปิ ใส่เกลือลงไป ตำจนทุกอย่างเข้ากัน จากนั้น เด็ดผักกูดเอาแต่เฉพาะส่วนยอด ส่วนปลาแห้ง ทอดในน้ำมันจนเหลือง นำน้ำใส่หม้อไปตั้งไฟจนเดือด ใส่เครื่องแกงที่ตำลงไป รอจนเดือดอีกครั้ง ใส่ผักกูด จากนั้น ใส่เนื้อปลาทอด ปิดไฟ ตักใส่ถ้วย เสิร์ฟพร้อมกับข้าวสวยร้อน ๆ อร่อย ฟินสุด ๆ

• ผัดผักกูดน้ำมันหอย 

เป็นเมนูผักกูดที่ทำง่าย แถมดีต่อสุขภาพอีกด้วย วิธีการทำ ให้หั่นผักกูดเตรียมไว้ ตั้งกระทะใส่น้ำมันลงไป พอกระทะร้อน ใส่กระเทียมลงไปผัดจนหอม ใส่ผักกูด ปรุงรสด้วยน้ำมันหอย น้ำตาล น้ำปลา ตักใส่จาน พร้อมเสิร์ฟ

• ไข่เจียวผักกูด 

เปลี่ยนไข่เจียวธรรมดา ให้กลายเป็นไข่เจียวผักกูด เพื่อสุขภาพ โดยนำผักกูด เด็ดเอาเฉพาะยอดอ่อน ลวกผักกูดในน้ำร้อนพักไว้ จากนั้น ตอกไข่ ตามด้วยยอดผักกูด ใส่น้ำมันหอย น้ำปลา พริกไทย ตีจนทุกอย่างเข้ากัน ตั้งกระทะใส่น้ำมันจนร้อน เทไข่ลงไปทอดจนสุก ตักใส่จาน พร้อมเสิร์ฟ เป็นเมนูสุขภาพ ที่อร่อย และมีประโยชน์สุด ๆ

• ยำผักกูดใส่กะทิ 

เป็นเมนูยำผักกูดภาคใต้ ที่ทั้งอร่อย และมีความกลมกล่อมเป็นอย่างมาก โดยเมนูนี้ ให้นำผักกูดมาเด็ดเอาแต่ใบ แล้วลวกในน้ำร้อน ตักขึ้นแช่ในน้ำแข็ง ตั้งพักไว้ จากนั้น ตำมะพร้าวคั่ว หอมแดง กระเทียม และพริกไทยดำ พอละเอียด ใส่ปลาย่าง หรือกุ้งแห้งป่นลงไป ตำให้เข้ากันอีกครั้ง ตักส่วนผสมทั้งหมดใส่ถ้วย ปรุงรสให้อร่อยด้วยน้ำตาล เกลือ และมะนาว คลุกเคล้าให้เข้ากัน ตักใส่ถ้วย พร้อมเสิร์ฟ

• ลวกจิ้มกับน้ำพริก

เป็นวิธีง่าย ๆ ในการกินผักกูด เพียงแค่นำผักกูดมาลวกให้สุก แล้วนำมาจิ้มกับน้ำพริก รับรองว่าได้ทั้งความอร่อย และดีต่อสุขภาพเลยทีเดียว

ข้อควรระวังในการทานผักกูด

ไม่ควรรับประทานผักกูดแบบดิบ ๆ หรือแบบสด ๆ เนื่องจากผักกูดมีสารออกซาเลต ในปริมาณที่สูง อาจทำให้ไตอักเสบ และทำให้เป็นนิ่วได้ จึงควรนำไปต้ม หรือปรุงให้สุกก่อนการนำมารับประทานทุกครั้ง

เป็นอย่างไรกันบ้างกับ พืชสมุนไพร อย่างผักกูด ที่บอกเลยว่า สรรพคุณ และประโยชน์อัดแน่น เต็ม ๆ เลยทีเดียว อย่างไรก็ตามการทานผักแต่ละชนิด ควรทานแต่พอดี และทานอาหารให้หลอกหลาย และครบทั้ง 5 หมู่ด้วย เพื่อให้ร่างกายได้รับสารอาหารที่ครบถ้วนนั่นเอง 👍

>> สามารถอ่านบทความ สาระดี ๆ และสูตรอาหารต่าง ๆ ได้ที่นี่ <<

อ้างอิงข้อมูลจาก : medthai.com, technologychaoban.com, stri.cmu.ac.th