ประโยชน์ สรรพคุณ มะละกอ ผลไม้แคลน้อย ดีต่อสุขภาพ!
มะละกอ ผลไม้ต่างแดนที่อยู่คู่คนไทยมานาน รสชาติหวานอร่อยถูกใจ จะกินดิบ หรือ กินสุกก็ได้
ผลไม้ชนิดนี้ประโยชน์ต่อร่างกายอย่างไร? กินแล้วอ้วนไหม? และมีวิธีการปลูกยังไง? ตาม SGE ไปดูกันเลย!
รู้จัก มะละกอ มีลักษณะอย่างไร?
ชื่อวิทยาศาสตร์: Carica papaya L.
ชื่อสามัญ: Papaya, Melan Tree, Paw Paw
ชื่ออื่น ๆ : ก้วยลา (ยะลา), แตงต้น (สตูล), มะก้วยเทศ (ภาคเหนือ), มะเต๊ะ (มาเลย์-ปัตตานี), ลอกอ (ภาคใต้), บักหุ่ง (ภาคอีสาน)
วงศ์: CARICACEAE
มะละกอ เป็นผักหรือผลไม้
มะละกอ (Papaya) เป็นผลไม้ที่พบได้ทั่วทุกภาคในประเทศไทย มีราคาค่อนข้างถูก หาง่าย สามารถรับประทานได้ทั้งสุกและดิบ ผลสุกมีรสหวาน อร่อย อุดมด้วยสารอาหารมากมาย ส่วนผลดิบนำไปประกอบอาหารได้หลากหลาย เช่น ส้มตำ มะละกอผัดไข่ แกงเหลืองมะละกอกุ้ง แกงมะละกอใส่หมู ฯลฯ มะละกอ มีถิ่นกำเนิดในอเมริกากลาง สันนิษฐานว่านำเข้าในประเทศไทยในสมัยกรุงศรีอยุธยา เป็นไม้ผลที่ปลูกง่าย เจริญเติบโตได้ดีในเกือบทุกพื้นที่ ความสูงโดยเฉลี่ยประมาณ 2 – 10 เมตร แล้วแต่สายพันธุ์ ผลมีสีเขียว เมื่อสุกจะเป็นสีเหลืองหรือสีส้ม มีเม็ดเล็ก ๆ อยู่ภายใน ใบและก้านใบมียางเหนียว
ลักษณะทั่วไป
ลำต้น: ไม้ล้มลุก ต้นอวบน้ำ ลำต้นตั้งตรง ไม่แตกกิ่ง ไม่มีแก่น มีรอยแผลเป็นของก้านใบที่หลุดร่วงไป มีน้ำยางสีขาวทั่วลำต้น ความสูง 2 – 10 ม. อายุหลายปี
ใบ: ใบเดี่ยว ความยาว 25-60 ซม. ลักษณะโคนใบเว้า ปลายใบแหลม ขอบใบหยักเว้าเป็นแฉกลึก 7-11 แฉก (คล้ายนิ้วมือ) ใบด้านบนสีเขียวเข้ม ท้องใบสีเขียว ออกเรียงสลับรอบต้นบริเวณยอด
ดอก: ดอกช่อสีขาวนวล ออกที่ซอกใบ กลิ่นค่อนข้างหอม มีทั้งดอกสมบูรณ์เพศและดอกแยกเพศ ดอกเพศผู้ออกเป็นช่อ ก้านช่อดอกยาว กลีบดอกเชื่อมติดกันเป็นหลอดยาว 1.5 – 2.5 ซม. ส่วนดอกเพศเมียออกเป็นช่อกระจุกตามซอกใบ
ผล: รูปยาวรี ปลายแหลม (บางพันธุ์ปลายมน) ผลดิบมีเนื้อสีขาวอมเขียว ผลสุกมีเนื้อสีแดงส้ม เนื้อหนาอ่อนนุ่ม รสชาติหวาน ด้านในมีเมล็ดจำนวนมาก เมล็ดเป็นรูปไข่สีน้ำตาลดำ ผิวขรุขระ มีถุงเมือกหุ้ม
สายพันธุ์มะละกอ
สายพันธุ์มะละกอที่นิยมนำมาปลูกและรับประทานในประเทศไทย มีดังนี้
- มะละกอแขกนวลดำเนิน ให้ผลดก ต้นเตี้ย เนื้อกรอบ นิยมนำมาทำส้มตำ
- มะละกอแขกดำศรีสะเกษ สามารถนำมาบริโภคได้ทั้งดิบและสุก
- มะละกอแขกดำดำเนิน ใช้ทำส้มตำก็ได้ กินสุกก็ได้ เนื้อมีสีส้มแดง หวาน
- มะละกอพันธุ์ครั่ง เมื่ออายุ 1 – 3 เดือน จะมีจุดสีแดงอมม่วง คล้ายสีเลือดครั่ง (ที่มาของชื่อ) ผลดิบเนื้อสีขาวขุ่น กรอบ เหมาะสำหรับใช้ทำส้มตำ
- มะละกอพันธุ์เรดเลดี้ ให้ผลผลิตเร็ว ผลสุกมีรสหวาน เนื้อของผลสีสวย แดงออกส้มหรือชมพู เหมาะกับการกินสุกมาก สายพันธุ์ใหม่ขายได้ราคาดี
- มะละกอพันธุ์ฮาวาย ผลเล็ก รสชาติหวาน อร่อย ราคาสูงกว่ามะละกอทั่วไป เป็นมะละกอที่ขายในห้างสรรพสินค้าและส่งออกต่างประเทศ
- มะละกอพันธุ์เรดแคริบเบียน ผลคล้ายพันธุ์ฮาวายแต่ขนาดใหญ่กว่า เนื้อหนา สีแดงส้ม รสชาติหวาน เหมาะแก่นำไปแปรรูปบรรจุกระป๋อง
คุณค่าทางโภชนาการมะละกอ (สุก) มีกี่แคลอรี่?
มะละกอเป็นผลไม้แคลอรี่ต่ำ 100 กรัม ให้พลังงานทั้งหมด 43 Kcal โปรตีน 0.5 กรัม คาร์โบไฮเดรต 11 กรัม และไขมัน 0.3 กรัม
กินมะละกออ้วนไหม?
มะละกอเป็นผลไม้แคลต่ำ กินแล้วอิ่มท้อง เหมาะสำหรับคนที่ต้องการลดน้ำหนัก หรือ ลดความอ้วน
ประโยชน์และสรรพคุณ มะละกอ
สรรพคุณมะละกอ
- ช่วยย่อยอาหาร แก้ท้องผูก
มะละกอดิบและสุกมีไฟเบอร์สูง มีฤทธิ์เป็นยาระบายอ่อน ๆ ช่วยระบบการขับถ่าย บำรุงธาตุ แก้ท้องผูก ช่วยกำจัดคราบโปรตีนเก่าที่ร่างกายย่อยไม่หมด ทั้งยังมีสารช่วยเคลือบกระเพาะและลำไส้ ลดการระคายเคืองในกระเพาะอาหาร ช่วยกระตุ้นให้ลำไส้บีบตัวได้ดีขึ้น
- ช่วยระบบทางเดินอาหาร
สารอาหารในมะละกอช่วยป้องกันการเกิดโรคจากมะเร็ง ลำไส้ใหญ่ เส้นใยอาหาร จับพิษสารก่อมะเร็งในสารอาหาร ลดความเสี่ยงการเกิดมะเร็งลำไส้ใหญ่
- ช่วยบำรุงสายตา
มะละกออุดมไปด้วยวิตามินเอ ช่วยการทำงานของจอประสาทตาและการมองเห็น เบต้าแคโรทีนในมะละกอมีสารต้านอนุมูลอิสระ ช่วยป้องกันภาวะจอประสาทตาเสื่อม
- เพิ่มภูมิคุ้มกันให้ร่างกาย
มะละกอมีวิตามินเอ วิตามินซี และสารต้านอนุมูลอิสระ เสริมภูมิคุ้มกันของร่างกาย ช่วยให้ร่างกายแข็งแรง ไม่เจ็บป่วยง่าย
- บรรเทาอาการเลือดออกตามไรฟัน
วิตามินซีในมะละกอ มีส่วนช่วยในการป้องกันเลือดออกตามไรฟัน ช่วยให้หลอดเลือดแข็งแรงและเลือดหยุดไหล
- บำรุงเลือด บำรุงน้ำนม
สารอาหารในมะละกอมีส่วนช่วยบำรุงเลือด และช่วยขับน้ำนมให้คุณแม่หลังคลอดให้ไหลดีมากขึ้น มะละกอสุกยังช่วยผ่อนคลายระบบประสาทของคุณแม่อีกด้วย
- ป้องกันโรคหัวใจและหลอดเลือด
มะละกอมีส่วนช่วยในการป้องกันโรคหัวใจที่มีสาเหตุจากเบาหวานได้ ซึ่งวิตามินซีและอีช่วยการทำงานของเอนไซม์พาราออกโซโนส ต่อต้านการเกิดอนุมูลอิสระของคอเรสเตอรอล เส้นใยอาหารยังช่วยลดคอเลสตอรอล กรดโฟลิกใช้เปลี่ยนกรดอะมิโฮโมซิสเทอีนเป็นกรดอะมิโนซิสเทอีนดี
- มีเบต้าแคโรทีนช่วยต้านมะเร็ง
เบต้าแคโรทีนมีส่วยช่วยในการป้องกันเซลล์ร้ายที่เกิดขึ้นกับร่างกาย มะละกอจึงเป็นผลไม้ช่วยต้านมะเร็งที่น่าสนใจ
- ฤทธิ์ต้านอักเสบ
มะละกอมีเอนไซม์ปาเปนและไคโมปาเปนช่วยย่อยโปรตีน ลดการอักเสบ กระตุ้นการสมานแผล จากงานวิจัยพบว่า สารสกัดจากเปลือกมะละกอดิบช่วยเร่งการสมานแผล นอกจากนี้ เบต้าแคโรทีน วิตามินซีและอีในมะละกอ ยังช่วยในการต้านการอักเสบเช่นกัน ดีต่อผู้ป่วยที่เป็นโรคหอบหืด โรคข้อเสื่อม และข้ออักเสบรูมาตอยด์ โดยในปัจจุบันมีการสกัดเอนไซม์จากมะละกอเป็นยาเม็ด ช่วยลดอาการบวม การอักเสบจากแผลผ่าตัด
ประโยชน์มะละกอ
มะละกอนำไปทำเป็นน้ำผลไม้ เพิ่มความสดชื่นให้กับร่างกาย หรือจะทำเป็นแยม ส้มตำไทย มะละกอผัดไข่ แกงเหลืองมะละกอ และทำอาหารอื่น ๆ ได้หลากหลาย นอกจากนี้ยังช่วยบำรุงผิวพรรณ มะละกอสุก สามารถนำมาทำเป็นสูตรพอกผิว เพื่อเพิ่มความกระจ่างใสได้
แม้ว่ามะละกอจะเป็นผลไม้ที่มีประโยชน์ แต่หากทานมากไปก็มีโทษได้ โดยเฉพาะผู้ที่ป่วยเป็นโรคเบาหวาน เพราะมะละกอสุกมีคาร์โบไฮเดรตและน้ำตาลค่อนข้างสูง
วิธีปลูกขยายพันธุ์ มะละกอ ให้ได้ผล
มะละกอมีวิธีปลูกและขยายพันธุ์ได้หลายวิธี ไม่ว่าจะเป็น การเพาะเมล็ด การปักชํา การติดตา และการตอนกิ่ง แต่ส่วนมากจะนิยมปลูกแบบเพาะเมล็ดมากกว่า เพราะทําง่าย สะดวก และได้ต้นที่แข็งแรง ไม่โค่นล้มง่าย ซึ่งเมล็ดพันธุ์ที่จะนํามาเพาะผู้ปลูกจะต้องคัดเลือกมาเป็นอย่างดี เพื่อให้ได้ผลผลิตสูงคุ้มค่ากับการลงทุน
วิธีเพาะกล้ามะละกอ
กรมวิชาการทางเกษตร ได้แนะนำวิธีเพาะกล้ามะละกอไว้ให้ประชาชนได้นำไปปรับใช้ มีวิธีการดังนี้
สิ่งที่ต้องเตรียม
- เมล็ดมะละกอพันธุ์ดี
- ดินร่วน แกลบเผา อย่างละครึ่ง รวมกัน 25 กิโลกรัม
- ปูนขาว ปุ๋ยสูตร 15-15-15 อย่างละครึ่ง จำนวน 250 กรัม
- สารเมทาแลกซิล (ป้องกันโรคเน่าคอดิน)
- ถุงเพาะชำ 4×6 นิ้ว
ขั้นตอนการทำ
- ผสมดินร่วนและแกลบเผาให้เข้ากัน จากนั้นปรับสภาพดินด้วยปูนขาวและปุ๋ยสูตร 15 – 15 – 15 บรรจุในถุงเพาะชำ
- คลุกสารเมทาแลกซิลกับเมล็ดมะละกอ เพื่อป้องกันโรคเน่าคอดิน หยอดลงถุงเพาะชำ (ความลึก 1 นิ้ว) 3 – 5 เมล็ด
- รดน้ำช่วงเช้าวันละ 1 ครั้ง เมล็ดจะงอกภายใน 1 – 2 สัปดาห์
- เมื่อต้นกล้ามีใบจริง 2 – 3 ใบ ให้คัดเลือกเฉพาะต้นที่แข็งไว้ประมาณ 3 ต้น
- เมื่อต้นกล้าอายุประมาณ 45 – 60 วัน ให้ย้ายลงแปลงปลูก
วิธีปลูกมะละกอลงแปลงดิน
- เคลียร์หน้าดิน กำจัดวัชพืชออกให้เรียบร้อย จากนั้นไถพรวนและตากดินทิ้งไว้ 15 วัน
- ขุดหลุมขนาด 50x50x50 ซม. ผสมใส่ปุ๋ยคอก 5 กก. ปูนขาว 150 กรัม และปุ๋ยสูตร 15 -15 -15 จำนวน 5 กรัม รวมกันแล้วเกลี่ยลงหลุมปลูก
- นำต้นกล้ามะละกอลงหลุม หลุมละ 3 ต้น รดน้ำให้ชุ่ม
- หากแดดจัด ควรพลางแสงด้วยฟาง หรือ สแลนกันแดด เพื่อให้มะละกอไม่ตายแดด อัตรารอดสูงขึ้น
- ประมาณ 30 วัน ให้สำรวจต้นที่ตาย เพื่อปลูกซ่อม
แจกทริค วิธีดูแลต้นมะละกอ ให้เจริญเติบโตดี
มะละกอเป็นต้นไม้ที่ชอบน้ำ ควรรดน้ำสม่ำเสมอ ไม่ควรปล่อยให้ขาดน้ำ เพราะอาจชะงักการเติบโต โดยเฉพาะช่วงออกดอก ติดผล อาจทำให้ให้ดอกร่วงได้ แต่หากเป็นช่วงฤดูฝน หรือ ช่วงที่ฝนตกหนัก ระวังเรื่องน้ำขังที่โคนต้น เพราะจะทำให้รากเน่าหรือเหี่ยวได้ และควรให้ปุ๋ย 15-15-15 เดือนละครั้ง ครั้งละประมาณ 1-2 ช้อนแกง ร่วมกับปุ๋ยคอกตามสมควร หรือปุ๋ยหมักชีวภาพ 4 – 5 กำมือ
จะเห็นว่า ประโยชน์และสรรพคุณมะละกอ มีมากมายหลายอย่าง ถือเป็นผลไม้ที่ดีต่อสุขภาพอีกชนิดหนึ่งเลย และสำหรับใครที่อยากปลูกผลไม้ชนิดนี้ไว้ที่บ้านหรือสวน ลองนำวิธีที่เราแนะนำไปใช้ดูน้าาา รับรองว่าโตเร็วลูกดกแน่นอน!
บทความที่น่าสนใจ
ขอบคุณข้อมูลจาก : กรมประชาสัมพันธ์ , กรมวิชาการเกษตร
30 มกราคม 2024
โดย
Wishyouwell.
