สรรพคุณ บัวหิมะ ประโยชน์และโทษ กินสดได้ไหม? ดีต่อผิวอย่างไร?

บัวหิมะ (Yacon) สมุนไพรสารพัดประโยชน์จากแดนมังกร นิยมทานสด ประกอบอาหาร ผลิตเป็นสารให้ความหวานแทนน้ำตาล รวมถึงสกัดเป็นครีมบำรุงผิว พืชนิดนี้มีมีลักษณะเป็นแบบไหน? มีดีที่อะไร? ทำไมถึงได้รับความนิยม? วันนี้ SGE จะพาไปรู้จักบัวหิมะให้มากขึ้นกัน!

บัวหิมะ มีประโยชน์มากกว่าที่คิด ด้วยคุณค่าทางโภชนาการที่หลากหลาย จึงมีประโยชน์ต่อสุขภาพในหลายด้าน เช่น

• ลดคอเลสเตอรอล / ลดระดับน้ำตาลในเลือด บัวหิมะมีอินนูลิน (Inulin) ซึ่งเป็นน้ำตาลจากธรรมชาติ และมีสารโพลีแซคคาไรด์ ยับยั้งเอนไซม์ชนิดหนึ่ง ช่วยให้น้ำตาลในเลือดลดลง

• ลดความเสี่ยงโรคหัวใจ / โรคความดัน บัวหิมะมีโพแทสเซียมสูง ช่วยการทำงานของระบบหลอดเลือด ทั้งขยายหลอดเลือด ปรับระบบไหลเวียนโลหิตให้ดีขึ้น

• ช่วยระบบขับถ่าย ลดอาการท้องผูก ในบัวหิมะมีใยอาหารหรือไฟเบอร์สูง ช่วยระบบขับถ่าย และระบบทางเดินปัสสาวะให้ทำงานปกติ และป้องกันการเกิดผลึกก้อนนิ่วได้ในตัว

• ช่วยลดและควบคุมน้ำหนัก บัวหิมะมีแคลอรี่ต่ำ ช่วยให้อิ่มท้อง ลดความอยากอาหารได้ แม้จะมีรสหวาน แต่เป็นความหวานจากน้ำตาลธรรมชาติ (ฟรุตโตโอลิโกแซคคาไรด์)

• ต้านและลดความเสี่ยงจากโรคมะเร็ง  บัวหิมะช่วยลดความเสี่ยงในการเป็นโรคมะเร็งลำไส้ นอกจากนี้ดอกบัวหิมะยังช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตการแพร่กระจายของเซลล์มะเร็ง เช่น มะเร็งต่อมลูกหมาก มะเร็งตับ มะเร็งกระเพาะอาหาร

• บรรเทาอาการข้ออักเสบ หลายการทดลอง พบว่าดอกบัวหิมะมีส่วนช่วยลดจำนวนเซลล์ที่ก่อให้เกิดการอักเส ชะลอการทำลายข้อได้

•  รักษาแผลและอาการอักเสบทางผิวหนังสรรพคุณของบัวหิมะในการรักษาแผล ช่วยแก้ปวดแสบปวดร้อน บรรเทาอาการอักเสบของผิวหนัง ด้วยการพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์ครีมในรูปแบบต่าง ๆ

• บำรุงพิวพรรณให้เต่งตึง อ่อนเยาว์ บัวหิมะมีสารอาหารและแร่ธาตุสำคัญ เช่น กรดอะมิโน สารต้านอนุมูลอิสระ ที่มีส่วนช่วยชะลอความเสื่อมโทรมของร่างกาย

• ประโยชน์และสรรพคุณอื่น ๆ ได้แก่ ป้องกันไขมันพอกตับ เส้นเลือดตีบตัน บำรุงร่างกาย บรรเทาความเหนื่อยล้า แก้อาการร้อนใน ขับสารพิษในร่างกาย และเสริมสร้างการตอบสนองของภูมิคุ้มกัน 

ข้อควรระวังเกี่ยวกับบัวหิมะ

• หากรับกินบัวหิมะมากเกินไป อาจส่งผลต่อระบบทางเดินอาหาร เช่น ท้องไส้ปั่นป่วน ท้องอืด หรือท้องเสียได้ 
• หญิงให้นมบุตร ไม่แนะนำให้กินบัวหิมะสด เพราะอาจส่งผลต่อน้ำนม ทำให้ทารกท้องเสียได้
• บัวหิมะมีโพแทสเซียมสูง ผู้ป่วยโรคไต ควรปรึกษาแพทย์ก่อนทาน
• ก่อนใช้ ครีมบัวหิมะ ควรทดสอบการแพ้ก่อนทุกครั้ง

รวมคำถามที่หลายคนสงสัย

1. กินบัวหิมะยังไงให้ดีต่อสุขภาพ?
   บัวหิมะก็เหมือนอาหารหรือผลไม้อย่างอื่นที่ต้องรับประทานในปริมารที่เหมาะสม ผู้ที่ต้องการรับประทานดอกบัวหิมะ เพื่อหวังสรรพคุณทางยาดังกล่าวควรปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญก่อน เพราะบัวหิมะอาจทำปฏิกิริยากับยารักษาโรคบางชนิด หรือก่อให้เกิดผลข้างเคียงต่อภาวะสุขภาพบางอย่างได้
2. บัวหิมะกินสดได้ไหม?
   บัวหิมะ สามารถปอกเปลือกและกินสดได้เลย หรือจะนำเข้าแช่ตู้เย็นก่อนทาน เพิ่มความสดชื่นได้ นอกจากนี้ บัวหิมะยังทำเป็นอาหาร ของหวาน ได้หลายเมนู
3. บัวหิมะ ดีต่อผิวอย่างไร?
   บัวหิมะนิยมนำมาสกัดเป็นครีมหรือผลิตภัณฑ์บำรุงผิว สรรพคุณหลัก ๆ ช่วยรักษาแผล ปลอบประโลมผิว แก้อาการแพ้ แก้แสบร้อน น้ำร้อนลวก ไฟไหม้ สิวอักเสบ รักษาโรคผิวหนังบางชนิด เช่น ผื่นแพ้ แผลอีสุกอีใส แมลงกัดต่อย เริม ฮ่องกงฟุต กลาก เกลื้อน รวมถึงบำรุงผิวให้เปล่งปลั่งสดใสขึ้น

บัวหิมะ (Yacon) 100 กรัม ให้พลังงาน 54 กิโลแคลอรี

แหล่งข้อมูลประกอบ: สำนักการแพทย์ กรุงเทพมหานคร

บัวหิมะ ทำได้หลากหลายเมนู ตามไปจดสูตร แล้วไปเข้าครัวพร้อม ๆ กันเลย

ชื่อวิทยาศาสตร์

Smallanthus sonchifolius

ชื่อสามัญ

Yacon, Argonne, Ground ginseng fruit, Daisy potato

กลุ่มพันธุ์ปลูก

Asteraceae

ถิ่นกำเนิด

ทวีปอเมริกา เทือกเขาแอนดีส

ลำต้น / ราก 

ลำต้นแทงออกจากเหง้าที่อยู่ใต้ดิน ลำต้นเดี่ยว ตั้งตรง ความสูงประมาณ 2 – 3 เมตร (คล้ายต้นทานตะวัน) มีลักษณะทรงกลม สีเขียว มีขนอ่อนๆ ปกคลุม ส่วนรากจะเป็น รากฝอย แพร่กระจายโดยรอบ

ใบ

ใบเดี่ยว รูปหัวใจขนาดใหญ่ มีลักษณะออกเรียงสลับ โคนใบกว้าง ใบแหลม ใบมีสีเขียว ขอบใบมีรอยเว้า มีขนอ่อนปกคลุม หยักตื้น ก้านใบยาว มีครีบสีเขียวออกขนานตามก้าน

ดอก 

ดอกเดี่ยว ออกตรงปลายยอด มีลักษณะคล้ายดอกทานตะวันแต่เล็กกว่า หรือ คล้ายกับดอกเดซี่ กลีบดอกมีสีเหลือง ตรงกลางมีเกสรสีเหลือง มีก้านยาวรองรับ กลีบเลี้ยงมีสีเขียว มีขนอ่อนปกคลุม

ผล / เมล็ด

ผลหรือเมล็ดออกเป็นกระจุกตรงฐานดอก มีลักษณะทรงรีเล็ก สีน้ำตาล ผิวเรียบมัน

บัวหิมะ เติบโตดีใน สภาพอากาศหนาวเย็น แหล่งปลูกขนาดใหญ่ในประเทศไทยจะอยู่ที่ “ภูทับเบิก” และ “เชียงใหม่” ตามดอยต่าง ๆ โดยนิยม ปลูกเดือนมกราคม – กุมภาพันธ์ และ เก็บเกี่ยวในเดือนตุลาคม อาศัยน้ำค้างในการเจริญเติบโต ไม่จำเป็นต้องรดน้ำ

เป็นอย่างไรกันบ้างกับ ประโยชน์ สรรพคุณ และข้อควรระวังของบัวหิมะ รวมถึงข้อมูลอื่น ๆ ที่เรานำมาฝากกัน หวังว่าจะช่วยให้เพื่อน ๆ รู้จักพืชชนิดนี้ให้มากขึ้น และรับประทานได้อย่างถูกต้อง ส่วนใครที่อยู่ในพื้นที่หนาว ๆ แล้วอยากลองปลูกบัวหิมะก็เอาวิธีที่เราแนะนำไปลองได้ รับรองว่าโตดี หัวสวย ขุดง่ายแน่นอน!

• มะขามป้อม ประโยชน์ โทษ ควรกินวันละกี่ลูก?
• อะโวคาโด กินทุกวันดีไหม? กินตอนไหนดี?
• ปลูกผักกินเองโตไว ทำง่าย ๆ ได้ที่บ้าน
• รวม 15 “เมล็ดพืช” กินได้ มีอะไรบ้าง?