กล้วยน้ำว้า ผลไม้ไทย มีประโยชน์ และโทษอย่างไร?

Name: Spring Green Evolution
Price range: ฿฿

“กล้วยน้ำว้า” ผลไม้พื้นเมืองของไทย มีมาแต่โบราณ ปันจุบันก็ยังเป็นที่นิยม ด้วยรสชาติที่เป็นเอกลักษณ์ มีรสหวาน อมเปรี้ยวเล็กน้อย รับประทานได้ง่าย เหมาะสำหรับทุกเพศทุกวัย หาซื้อได้ตามท้องตลอดทั่วไป ราคาไม่แพง จึงเป็นกล้วยที่ชาวสวน นิยมปลูกกันมาก

ซึ่งหลาย ๆ คนอาจจะเคยได้ยิน คนเฒ่า คนแก่ พูดกันว่า “กล้วยน้ำว้า คือ ยาอายุวัฒนะ ที่ทำให้อายุยืนยาว” มีทั้งประโยชน์ และโทษ ที่หลายคนอาจไม่รู้ ตาม SGE ไปเจาะลึกเรื่อง กล้วยน้ำว้า ให้มากขึ้นกันดีกว่า

รู้จัก กล้วยน้ำว้า

เป็นพืชล้มลุก มีลำต้นใต้ดิน (rhizome) เรียกว่าเหง้า และแตกหน่อออกด้านข้าง อายุได้หลายปี ลำต้นบนดิน คือส่วนกาบใบที่เรียงเวียนซ้อนกันเป็นลำต้นเทียมมีสีสีเขียวและมีปื้นดำเล็กน้อย ด้านในสีเขียวอ่อน รูปทรงกระบอก สูง 2-9 เมตร

ใบ เป็นใบเดี่ยวขนาดใหญ่ กว้าง 0.7-1.0 เมตร ออกเรียงเวียนสลับกัน ลักษณะใบรูปขอบขนานแกมรูปไข่ โคนใบมน หรือเฉียง ขอบใบเรียบ มีแถบสีแดงเล็ก ๆ โดยรอบ ปลายใบแหลม หรือเรียวแหลม แผ่นใบยาวสีเขียว ท้องใบ หรือใต้ใบ สีขาวนวล เส้นกลางใบ หรือแกนใบ เป็นร่องลึกแข็งเห็นชัดเจน เส้นใบมีจำนวนมาก แยกออกจากเส้นกลางใบทั้งสองข้าง ขนานกันไปจดขอบใบ ก้านใบมีลักษณะเป็นเนื้อเยื่อตรงกลาง เป็นรูพรุน ยาว 1-2 เมตร ส่วนโคนแผ่ออกเป็นกาบ
ดอก เป็นช่อห้อยลง เรียกหัวปลี ยาว 30-150 เซนติเมตร ก้านดอกช่อแข็ง ดอกย่อยแยกเป็นดอกเพศผู้ และเพศเมีย

ผล ลักษณะรูปรี ผิวเรียบ ปลายเป็นจุก ออกผลเป็นแผง เรียกว่า “หวี” และเรียงซ้อนกันหลายหวี เรียกว่า “เครือ” ผลดิบ มีสีเขียว เมื่อสุก มักจำนำมารับประทาน มีรสหวาน มีสีเหลือง เนื้อในสีขาว หรือขาวอมเหลือง
เมล็ด แทบไม่มี หรือมีแต่น้อย เป็นเมล็ดสีดำ ค่อนข้างกลม

ประโยชน์และสรรพคุณของกล้วยน้ำว้า

ช่วยให้อารมณ์ดี มีความสุข เพราะกล้วยน้ำว้ามีสารทริปโตเฟน ซึ่งเป็นสารตั้งต้นในการผลิตฮอร์โมนเอ็นโดรฟีน
ช่วยลดความเครียด ช่วยให้หลับสบาย และช่วยต้านภาวะซึมเศร้าได้ด้วย เพราะสารทริปโตเฟน ทำให้รู้สึกสงบ ผ่อนคลาย ควรกินก่อนอาหารเย็น 1 ลูก และหลังอาหารเย็น 1 ลูก
แก้ท้องผูก เพราะมีกากใย ไฟเบอร์สูง กระตุ้นการขับถ่าย ทำให้อุจจาระนุ่ม ขับถ่ายง่าย ช่วยลดความเสี่ยงการเกิดโรคมะเร็งลำไส้ โรคกระเพาะ มะเร็งตับ และบรรเทาอาการโรคริดสีดวงทวารด้วย
แก้อาการท้องเสีย เพราะกล้วยน้ำว่าห่าม มีสารแทนนิน ที่ช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของแบคทีเรีย ช่วยป้องกันผนังกระเพาะลำไส้ถูกทำลาย ซึ่งเป็นสาเหตุของอาการท้องเสีย
ลดความดัน เพราะมีสารโพเแทสเซียม จะช่วยขับโซเดียมออกจากร่างกายผ่านเหงื่อ ปัสสาวะ
ชะลอชรา ลดริ้วรอยเหี่ยวย่นบนใบหน้า เพราะมีสารเบต้าแคโรทีน วิตามินซีสูง และสารต้านอนุมูลอิสระ ช่วยชะลอวัย ทำให้ผิวพรรณเปล่งปลั่ง มีน้ำมีนวล
ลดความอ้วน ควบคุมน้ำหนัก เพราะกล้วยน้ำว้าห่าม 1 ผล มีน้ำตาลน้ำตาลเชิงเดียว คือ กรูโคส และฟรุกโตส ประมาณ 1 ช้อนชา เมื่อกินเข้าไปแล้วร่างกายนำไปใช้ได้ทันที ทำให้รู้สึกมีแรง ควรกินก่อนออกกำลัง หรือกินก่อนมื้ออาหาร 1 ผล ทำให้ กินข้าวต่อมื้อลดลง และลดความอยากอาหารได้
ลดความเสี่ยงโรคกระดูกพรุนในผู้หญิง เริ่มเข้าสู่วัยหมดประจำเดือน และผู้หญิงสูงอายุ เพราะกล้วยน้ำว้าห่าม มีแคลเซียมสูง หากนำไปปิ้งหรือต้ม ปริมาณแคลเซียมจะเพิ่มขึ้น 5-6 เท่า แนะนำให้กินกล้วยปิ้งหรือต้ม วันละ 1 ลูก จะได้แคลเซียมในปริมาณที่เพียงพอ
ดีท็อกซ์ลำไส้ ช่วยให้ถ่ายง่ายแล้ว ลำไส้สะอาด ช่วยกำจัดแบคทีเรียที่เกิดจากการกินเนื้อสัตว์มาก จนอุจาระมีกลิ่นเหม็น แนะนำให้กินกล้วยน้ำว้าห่ามวันละ 4 ลูกเป็นเวลา 1 อาทิตย์ อุจจาระจะไม่เหม็น
แก้ปัญหาปากเป็นแผล ร้อนใน ช่วยลดกลิ่นปาก
ป้องกันโรคโลหิตจาง เพราะกล้วยน้ำว้าห่าม มีธาตุเหล็ก
บำรุงเหงือก และช่วยป้องกันฟันผุ จากแคลเซียม ฟอสฟอรัส และวิตามินซี

คุณค่าทางโภชนาการ

กล้วยน้ำว้าขนาดกลาง 1 ลูก อาจให้พลังงาน 105 กิโลแคลอรี่ และสารอาหารอื่น ๆ ดังต่อไปนี้

คาร์โบไฮเดรต 27 กรัม ประกอบด้วย น้ำตาล 14.4 กรัม ไฟเบอร์ 3.1 กรัม
โพแทสเซียม 422 มิลลิกรัม
แมกนีเซียม 31.9 มิลลิกรัม
ฟอสฟอรัส 26 มิลลิกรัม
วิตามินซี 10.3 มิลลิกรัม
เบต้าแคโรทีน 30.7 ไมโครกรัม
โฟเลต 23.6 ไมโครกรัม

นอกจากนี้ กล้วยน้ำว้ายังมีวิตามินเอ วิตามินบี 6 ธาตุเหล็ก และแมงกานีส ที่จำเป็นต่อการเจริญเติบโต ช่วยบำรุงสายตา เพิ่มประสิทธิภาพการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน และการทำงานของระบบประสาทด้วย

ข้อควรระวังในการบริโภคกล้วยน้ำว้า

กล้วยน้ำว้าเป็นผลไม้ ที่มีค่าดัชนีน้ำตาลสูง (Glycemic Index: GI) ซึ่งเป็นค่าบ่งชี้ระดับน้ำตาลในเลือด หลังรับประทานอาหารประเภทคาร์โบไฮเดรต หากรับประทานมากเกินไป อาจทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดพุ่งขึ้นสูง และส่งผลกระทบต่อการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด ซึ่งอาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคเบาหวาน หรือทำให้ผู้ที่ป่วยโรคเบาหวาน มีอาการแย่ลง ดังนั้น ควรรับประทานในปริมาณที่พอดี ประมาณ 1-2 ลูก/วัน

การขยายพันธุ์กล้วยน้ำว้า

การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ เป็นวิธีเพิ่มจำนวนกล้าพันธุ์ได้อย่างรวดเร็ว แต่เป็นวิธีที่นิยมใช้ในบางกลุ่มเท่านั้น โดยเฉพาะเกษตรกร หรือบริษัทที่ต้องการเหง้าพันธุ์จำนวนมาก ทั้งนี้ เกษตรกรส่วนใหญ่ ที่ต้องการปลูกในพื้นที่ไม่มาก จะนิยมปลูกจากเหง้าพันธุ์ที่ขุดจากกอกล้วยเป็นหลัก
การแยกหน่อ หรือเหง้าปลูก เป็นวิธีการดั้งเดิม ที่ใช้กันมาตั้งแต่สมัยโบราณ และปัจจุบัน ยังเป็นที่นิยมของเกษตรกร ซึ่งเกษตรอาจหาซื้อเหง้าพันธุ์จากแปลงเกษตรกรอื่น ที่ปลูกกล้วยอยู่แล้ว หรือขุดเหง้าพันธุ์จากแปลงตัวเองออกขยายปลูกเป็นกอใหม่

วิธีปลูกกล้วยน้ำว้า ทำได้อย่างไร?

กล้วยน้ำว้า เป็นพืชที่ปลูกง่าย เจริญเติบโตได้ในทุกสภาพดิน แต่ชอบดินร่วน มีอินทรีย์วัตถุ และความชื้นสูง ระบายน้ำดี ไม่ชอบน้ำขัง หลังจากการปลูกกล้วยน้ำว้าแล้วจะให้ผลผลิตครั้งแรกเมื่อปลูกได้ 8-10 เดือน และสามารถแตกหน่อเติบโตให้ผลผลิตทั้งปี

การเตรียมแปลง และหลุมปลูก

พื้นที่ใช้ปลูก หรือแปลงปลูก ควรไถพรวนดิน และตากดิน นาน 1-2 อาทิตย์ และกำจัดวัชพืชก่อนปลูก หากปลูกเพียงไม่กี่ต้น ให้เตรียมได้เลย
วางแนว และขุดหลุมปลูกในระยะ 4×4 เมตร หรือมากกว่า หากที่ระยะถี่กว่านี้ จะทำให้ต้นที่แตกใหม่เบียดกันแน่นในปีที่ 2 ขึ้นไป
ขุดหลุมปลูกกว้าง x ยาว x ลึก ที่ 50x50x50 เซนติเมตร หรือเกือบ 2 ไม้บรรทัด
กลบหรือโรยปุ๋ยคอก อัตรา 2-3 กก./หลุม ปุ๋ยยูเรีย อัตรา 50-100 กรัม/หลุม พร้อมปรับดินผสมดิน ให้สูงประมาณครึ่งหนึ่งของหลุม คลุกผสมดินกับปุ๋ยให้เข้ากัน

วิธีปลูก

นำต้นพันธุ์ลงหลุมปลูก และกลบดินต่ำกว่าผิวดินประมาณ 10 เซนติเมตร สำหรับให้น้ำขัง และสำหรับการใส่ปุ๋ยในครั้งต่อไป

⭐⭐ หากชื่นชอบบทความของ SGE ⭐⭐

การดูแลรักษากล้วยน้ำว้า

การให้น้ำ: การปลูกกล้วยน้ำว้า หรือการปลูกกล้วยโดยทั่วไปเกษตรกรจะปล่อยให้ได้รับน้ำจากน้ำฝน แต่หากพื้นที่ปลูกมีสภาพแห้งแล้งจัด และมีระบบชลประทานเข้าถึง เกษตรมักจะสูบน้ำเข้าแปลงเป็นระยะ โดยเฉพาะในช่วงฤดูแล้ง

การใส่ปุ๋ย: แบ่งเป็น 3 ระยะ คือ

ระยะเตรียมหลุมปลูก ด้วยการรองพื้นด้วยปุ๋ยคอก อัตรา 2-3 กก./หลุม ปุ๋ยยูเรีย อัตรา 50-100 กรัม/หลุม หรือประมาณ 1-2 กำมือ
ปุ๋ยคอก หลังการปลูกประมาณ 1-3 เดือน แรก ควรให้ปุ๋ยคอก หรือปุ๋ยหมักบริเวณโคนต้น อัตรา 2-3 กก./หลุม ร่วมกับปุ๋ยเคมีสูตร 15-15-15 อัตรา 100-200 กรัม/หลุม
ปุ๋ยเคมี ระยะหลังปลูกเดือนที่ 5 และ 7 หรือระยะก่อนออกปลี ใส่ปุ๋ยเคมีสูตร 12-24-24 อัตรา 100-200 กรัม/หลุม โดยการหว่านรอบ ๆ กอ

การเก็บปลี และผลกล้วยน้ำว้า

กล้วยน้ำว้า ที่ปลูกจากหน่อ จะเริ่มออกปลี หรือดอก เมื่อมีอายุหลังการปลูกประมาณ 8 เดือน หลังจากแทงปลีจนสุดแล้ว จะเหลือส่วนปลายของดอกที่เรียกว่า ปลีกล้วย และมีระยะหลังการแทงดอก/ปลีกล้วย จนถึงดอกกล้วยบานจนหมด จะใช้เวลาประมาณ 14 วัน

ปลีกล้วยน้ำว้า จะมีลักษณะเป็นกาบหุ้มดอก หรือใบประดับดอกที่สีแดง หุ้มปกคลุมดอกไว้ โดยดอกที่เหลือจะเป็นดอกที่ไม่พัฒนาเป็นผล ดังนั้น การตัดปลีจะเริ่มตัดได้ เมื่อเห็นผลกล้วยของหวีสุดท้ายหรือที่เรียกว่า หวีตีนเต่า จะตัดปลีออกตรงบริเวณข้อด้านล่างของหวีตีนเต่า หรือเหนือหวีกล้วยที่มีผลเติบโตไม่เท่ากันออก
หวีตีนเต่า เป็นหวีที่มีผลกล้วย พัฒนาจนมีขนาดใกล้เคียงกัน ซึ่งจะอยู่เหนือหวีกล้วย ที่มีลักษณะผลเติบโต หรือพัฒนาไม่เท่ากัน ผลมีขนาดเล็กไม่สม่ำเสมอ
การเก็บผลกล้วยน้ำว้า การเก็บผลดิบ จะเก็บในขณะที่ยังเห็นเหลี่ยมของผลชัดเจน ซึ่งระยะนี้กล้วยจะแก่ประมาณ 75% ระยะนี้เหมาะสำหรับการนำกล้วยดิบไปแปรรูป หรือส่งออกต่างประเทศ หลังการตัดปลีแล้ว กล้วยจะเริ่มแก่เต็มที่ และเริ่มสุกภายในเวลาประมาณ 70-80 วัน การเก็บกล้วยก่อนระยะสุก จะเก็บเมื่อผลอวบ ไม่มีเหลี่ยม เป็นระยะสำหรับเก็บจำหน่ายในประเทศ เพื่อรับประทานผลสุก ซึ่งผลจะสุกเหลืองภายใน 3-7 วัน
การตัดเครือกล้วย จะใช้วิธีตัดต้นกล้วย ให้ค่อย ๆ ล้มลง แล้วจึงตัดเครือออก การตัดเครือ ควรตัดที่ต้นเครือ หรือให้เครือยาวประมาณ 20-30 เซนติเมตร

เป็นอย่างไรกันบ้างกับ กล้วยน้ำว้า ที่บอกเลยว่าสรรพคุณนั้นไม่ธรรมดาจริง ๆ แต่อย่างไรก็ตาม ผลไม้ทุกชนิด แม้มีประโยชน์มากมาย แต่ก็ควรทานอย่างพอดี หากทานมากไปอาจจะทำให้เกิดโทษได้ 🍌😋👍

บทความที่เกี่ยวข้อง :